Azerbaycan’da Egemenlik Günü: “Böyle bir düzen hayasızlıktır”

İsa Gambar: “Bakü’nün işgalden kurtuluşu da bayram olarak kutlanmalıdır”

Azerbaycan’da Devlet Egemenlik Günü kuruldu.

Ülkenin başkanı İlham Aliyev 19 Eylül’de bununla ilgili bir emir imzaladı.

Belgede, Ermenistan’ın 1990’lı yılların başından itibaren Birleşmiş Milletler Şartı’nın gereklerini ağır şekilde ihlal ettiği ve Azerbaycan topraklarının yüzde 20’sini işgal ettiği belirtiliyor.

Belgede aynı zamanda Ermenistan, Azerbaycanlılara karşı etnik temizlik ve savaş suçları işlemekle suçlanıyordu.

Kararnamede, 27 Eylül 2020’de başlayan 44 gün savaşını Azerbaycan’ın kazandığı belirtiliyor:

“Azerbaycan, topraklarını 30 yıllık işgalden kurtararak toprak bütünlüğünü yeniden sağlamayı ve BM Güvenlik Konseyi kararlarını yerine getirmeyi başardı.”

Buna ek olarak, ülke başkanı da 19 Eylül 2023’te askeri operasyonlara değindi.

Azerbaycan’ın, Karabağ ekonomik bölgesinde gerçekleştirilen büyük çaplı provokasyonları önlemek, Ermenistan silahlı kuvvetlerini silahsızlandırmak ve anayasal yapıyı yeniden tesis etmek amacıyla 19 Eylül 2023’te askeri operasyon başlattığı bildirildi. Böylece 20 Eylül’de sona eren operasyon sonucunda Azerbaycan’ın egemenliği tamamen yeniden sağlandı.

Kararnameye göre her yıl 20 Eylül Azerbaycan’da Devlet Egemenlik Günü olarak kutlanıyor. yapılacak.

Azerbaycan’da egemenlik belgesi ilk kez 23 Eylül 1989’da kabul edildi.

Bu, Azerbaycan Yüksek Sovyeti tarafından kabul edilen Azerbaycan SSCB’nin “Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin egemenliğine ilişkin” Anayasa Kanunu’dur.

İki gün sonra yürürlüğe giren Anayasa Kanunu, Azerbaycan’ın SSCB bünyesinde egemen bir devlet olduğunu belirtiyordu.

Kanunda “Azerbaycan’ın SSCB Birliği’nden serbestçe ayrılma hakkı vardır, bu da cumhuriyet halkı arasında referandum yapılmasıyla mümkün olabilir” denildi.

Azerbaycan’ın, SSCB’nin siyasi, ekonomik, sosyo-kültürel ve idari-bölgesel yapısına ilişkin tüm sorunları bağımsız olarak çözeceği de belirtildi. yapmak.

Müsavat Partisi lideri İsa Gambar, 20 Eylül’ün Azerbaycan’ın modern tarihinde çok önemli bir gün olduğuna inanıyor:

“Azerbaycan’ın tüm topraklarının işgalden kurtarılması bir günlük terörle mücadele operasyonu sonucunda çözüldü. O günün önemini de çok iyi anlıyoruz. Aynı zamanda bu tür konuların ciddi ve kapsamlı tartışıldıktan sonra karara bağlanması gerekir. Yani 20 Eylül’ün bayram olarak kutlanmasının gerekliliği tartışılmalı, hem hukuki hem de siyasi açıdan iyice araştırılması gerekiyor. Mesela biz Müsavatçılar, 15 Eylül 1918’de Bakü’nün işgalden kurtuluşunun Azerbaycan’ın bağımsızlığı ve egemenliği açısından çok önemli bir gün olduğuna inanıyoruz. Uzun zamandır 15 Eylül’ün resmi tatil olarak kutlanmasını öneriyoruz. Bakü Günü olabilir, Başkent Günü olabilir ama her halükarda tarihimizde önemli bir gün olarak kutlamak önemlidir.”

Isa Gambar, Müsavat Partisi’nin yanı sıra başka kurum ve kişilerin de benzer önerilerde bulunduğunu ancak yetkililerin bu yönde herhangi bir adım atmadığını söyledi.

“Dolayısıyla bu konuların kamuoyunun görüşü dikkate alınarak hayata geçirilmesi gerekiyor.”

Siyasi Yönetim Enstitüsü Müdürü Azer Gasimli, böyle bir karara imza atmanın insani ve siyasi açıdan utanmazlık olduğuna inanıyor:

“Evet, 44 gün süren savaş İlham Aliyev’in görevde olduğu dönemde başladı ve başarılı oldu. Aslında Hankendi ayrılıkçılardan kurtuldu ve Rus barış güçleri bölgeyi terk etti ama bu süreç henüz bitmedi ve sonunun ne olacağını bilmiyoruz. Ülkede demokratik kurumlar tahrip edildiği için bu konudaki tüm bilgilere ulaşamıyoruz. Kremlin ile Aliyev’i birbirine bağlayan şeyin gerçek yönlerinin farkında değiliz. Bunun nedeni ülkede özgür medyanın, belediyenin ve demokratik seçimlerle oluşturulan parlamentonun olmayışıdır. O yüzden “bu olay benim dönemimde yaşandığı için emri ben veriyorum” yaklaşımı mütevazı değil, “tek adam” rejiminin istediğinin Azerbaycan tarihine dayatılmasıdır. Bundan sonraki yetkililerin bu kararı vermesi iyi olur.”

“Hükümet cumhuriyet fikrini silmek için Bağımsızlık Günü’nü gündeme getirdi. Egemenlik ve bağımsızlık arasındaki fark nedir? Yarın bir olay daha olacak ve tıpkı Kurtuluş Günü’nde gördüğümüz gibi tarihe geçecek. Böyle kararlar alacaklar ve sonunda boğulacaklar. Bu anlamda mevcut yaklaşım yanlıştır, tarihe müdahaledir, en azından dışarıdan bakıldığında hoş gözükmemektedir. İyi olurdu, ülkede demokratik kurumlar yeniden tesis edilir, kamuoyunda tartışma açılır, tarihçilerin sözü alındıktan sonra karar verilirdi.” – dedi.

Çatışmanın tarihi

Eylül 2020’de Azerbaycan ve Ermenistan silahlı kuvvetleri arasında 44 gün süren İkinci Karabağ Savaşı yaşandı.

Azerbaycan, Karabağ’ın bir kısmı ve çevredeki 7 ilçenin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

19 Eylül 2023’te Azerbaycan Karabağ’a yerel askeri operasyon düzenledi.

28 Eylül’de ayrılıkçı “Dağlık Karabağ (Artsakh) Devlet Başkanı” Samvel Şahramanyan, “cumhuriyetin” dağılmasına ilişkin kararnameyi imzaladı.

Kararnameyi 19 Eylül 2023 sonrası duruma bağladı.

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 15 Ekim 2023’te Hankendi’de yaptığı konuşmada, Azerbaycan’ın tamamen egemenliğine kavuştuğunu, Karabağ sorununun bittiğini, çatışmaların sona erdiğini söyledi.

Azerbaycan ile Ermenistan arasında henüz barış anlaşması imzalanmadı.