Azerbaycan heyetinin AKPM’de oy kullanma hakkından bir yıl süreyle mahrum bırakıldı

“Seçim arifesindeyiz ve zaten herkes sonucu biliyor”

“Dolayısıyla Azerbaycan’daki demokratik durum, insan haklarının durumu ve hukukun üstünlüğü konusunda tüm örgüte karşı yükümlülüklerimiz var. Bu bağlamda Morgen Jensen’in raporuna destek vermenizi rica ediyorum.“, dedi Milletvekili Frank Schwabe, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde (PACE) yaptığı konuşmada.

24 Ocak’ta yapılan akşam toplantısında milletvekilleri, Azerbaycan heyetinin Ocak 2025’teki AKPM oturumuna kadar oy kullanma hakkından mahrum bırakılmasına karar verdi. Karara ilişkin 15 898 sayılı karar onaylandı.

Karara 76 milletvekili olumlu oy verirken, 10 milletvekili ret oyu verdi, 4 milletvekili ise çekimser kaldı.

Karar öncesi yapılan tartışmalarda konuşmacılar, Azerbaycan’da medya özgürlüğüne yönelik baskılar ve “AbzasMedia” gazetecilerinin tutuklanmasından bahsetti. Yolsuzluk soruşturmalarıyla tanınan AbzasMedia çalışanları kaçakçılıkla suçlansa da tutuklanmalarının mesleki faaliyetleriyle ilgili olduğunu söylüyor.

Tartışmada “Tatar işkenceleri” ve ekonomist Profesör Gubad İbadoğlu’nun tutuklanması özellikle konuşuldu.

Norveç, İrlanda, Hırvatistan, Almanya, Lüksemburg, Fransa, İzlanda vb. kararın lehine oy kullandı. ülkelerden milletvekilleri vardı. Bu kararı adil ve gerekli olarak nitelendirdiler.

Karara karşı çıkan Ukraynalı Milletvekili Oleksey Gonçarenko ise Azerbaycan’ın çekilmesinden yalnızca Rusya’nın memnun olabileceğini söyledi:

“Çünkü bu Rusya’nın yararınadır. Oy haklarını elinden almayalim, onlara şans verelim“.

Konuşmasında gazetecilerin tutuklanmasına değinen Morgen Jensen’e göre bu kararın tek nedeni işbirliğinin olmayışı ve gazetecilerin ülkeye girişine izin verilmemesi:

“Yani konuşmacıları ülkeye alsalardı, konuşmalarına izin verilseydi biz böyle bir karar almazdık.“.

Konuşmasında siyasi tutuklulara ve Azerbaycan’ın yükümlülüklerine değinen F. Shvabe, siyasi tutukluların sayısını saymayı artık bıraktığını söyledi:

“Bugün Dresden Üniversitesi’nde ders vermesi gereken Gubad İbadoğlu cezaevinde. Gubad İbadoğlu Azerbaycan’da tanınmış bir profesördür. Artık Dresden Üniversitesi’nde profesör olacaktı. Ama ne yazık ki cezaevinde. Sırf doğruyu söylediği için tutuklandı. Ve o yalnız değil. 200’ün üzerinde siyasi tutuklu var. Bunları saymayı bıraktım çünkü her geçen gün daha fazla siyasi mahkum tutuklanıyor gibi görünüyor.“.

“Gözlemcilerin ülkeye girişine izin verilmemesi, seçimlere davet edilmemesi, siyasi tutukluların tutulması nedeniyle Azerbaycan’ın oy kullanma hakkını elinden aldık. Seçim arifesindeyiz ve zaten herkes seçim sonucunu biliyor. 7 Şubat seçimleri demokratik seçimlerin asgari kriterlerini bile karşılamıyor, daha önceki seçimler de aynıydı, önceki seçimler de, ondan önceki seçimler de aynıydı. Sonuçlar her zaman aynıdır. Bu oldukça sorunlu ancak Azerbaycan heyetinin akreditasyonunu sınırlamak için bir neden değil” diye vurguladı F. Shvabe.

AKPM’nin seçimlere gözlem heyeti göndermekle yükümlü olduğunu hatırlatan F. Shvabe, Azerbaycan’ın bu misyonu davet etmekle yükümlü olduğunu, bunun Parlamenterler Meclisi’nde delegasyonla temsil edilen parlamentonun görev ve sorumluluğu olduğunu söyledi:

“Daha da sorunlu olanı, Azerbaycan’ın bizi diğer uluslararası örgütler olan AGİT ile karşı karşıya getirmeye çalışmasıdır. 2015 yılında, (Azerbaycan) yolsuzluk olduğu ve elimizde bunun kanıtları olduğu için davet edildik. AGİT Seçim Gözlem Misyonu’nun gelmesine izin verilmedi. Şimdi AGİT’i davet ediyorlar ve Avrupa Konseyi’nin Seçim Gözlem Misyonu’nu istemiyorlar. Buna izin verirsek Pandora’nın kutusunu açarız, o zaman mesele sadece Azerbaycan’la kalmaz“, dedi F. Shvabe.

M. Yensen, Azerbaycan’ın kendileriyle işbirliği yapmadığını ve yükümlülüklerini yerine getirmediğini de söyledi:

“Son yıllarda insan hakları ihlaline ilişkin 14 kararda Azerbaycan’ın adı geçiyor. Kapı açık, Azerbaycan heyetinin tekrar buraya dönmesini umuyorum. Bunun için ne yapacaklarını biliyorlar“.

Azerbaycan heyeti görüşmeler öncesinde bir açıklama yaparak PACE ile işbirliğini durdurduğunu söyledi.

Açıklamada, bu salonda oturanlar dahil dünyada hiç kimsenin Azerbaycan hakkında tehdit ve şantaj diliyle konuşamayacağı belirtildi:

”PACE tarihinde hiçbir zaman bu örgüt bu kadar utanç verici bir davranışta bulunmamıştı”.

Heyet açıklamanın ardından mekandan ayrıldı.

Ayten FArhadova