Paşinyan için CSTO meselesi bitti (YORUM)
Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün (CSTO) bir sonraki oturumu 23 Kasım’da yapılacak. Ancak Ermenistan bir dahaki sefere bu etkinliği boykot edecek. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan bunu Belarus lideri Alexander Lukashenko ile yaptığı telefon görüşmesinde söyledi.
Belarus’un başkenti Minsk’te 23 Kasım’da yapılacak Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü oturumunun organizasyonuna ilişkin konular görüşüldü. Başbakan N. Paşinyan, Belarus Devlet Başkanı’na oturuma katılamayacağını bildirdi ve CSTO ortaklarının bu kararı anlayışla karşılayacağını umduğunu ifade etti.
Aslında Paşinyan’ın böyle bir karar alması bekleniyordu. Kasım 2022’de Erivan’da düzenlenen CSTO zirvesinde Paşinyan’ın, örgüte üye ülke başkanlarının katılımıyla gerçekleştirilen Güvenlik Konseyi toplantısında “Ermenistan’a yardım sağlanmasına ilişkin” belgeleri imzalamayı reddettiğini belirtmek gerekir.
Mart 2023’te Ermenistan CSTO Genel Sekreter Yardımcılığı görevinden istifa etti. Ayrıca Erivan, CSTO’nun Belarus ve Kırgızistan’daki askeri tatbikatlarına da katılmadı.
Dün Moskova’da BDT Güvenlik Konseyi sekreterlerinin toplantısı yapıldı ancak Ermenistan Güvenlik Konseyi sekreteri Armen Grigoryan bu toplantıya katılmadı. Bunun yerine ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Güney Kafkasya baş danışmanı Louis Bono’yu kabul etti. Şimdi Paşinyan bir sonraki KMT etkinliğine gitmeyi reddediyor. Bunun yerine Erivan’ın son dönemde Batı ile ilişkilerini güçlendirdiği hissediliyor.
Ermenistan yaz aylarında ABD ile ortak askeri tatbikatlar gerçekleştirdi. Ayrıca son dönemde Ermeni yetkililerin Batılı ülkelere ziyaretleri de yoğunlaştı.
Paşinyan bu hafta Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la, öncesinde de Erivan’da Almanya, Fransa, Kanada ve Macaristan’ın dışişleri bakanlarıyla görüşmüştü. Aslında Paşinyan, CSTO toplantılarına katılmayarak Moskova’ya artık onu bir dost ve müttefik olarak görmediğini göstermek istiyor. Böyle bir durumun yaratılmasının sorumluluğunu Rusya’da da arıyor, daha doğrusu Moskova’nın 44 gün savaşındaki tarafsızlığını sindiremiyor. Paşinyan bu yüzden öfkeleniyor ve CSMT etkinliklerine katılmaktan kaçınıyor. Paşinyan’ın CSTO ile ilgili olarak bu adımı tek başına atamayacağı açıktır. Eğer arkasında bir güç yoksa Paşinyan böyle bir adım atmaya cesaret edemez. Buradan bakıldığında Ermenistan Başbakanı’nı bu tür adımlar atmaya itenin Batı olduğu görülüyor.
Bu durum Erivan’ın artık CSMT’ye ciddi bir önem vermediğini ve kurumdan uzaklaşmak istediğini gösteriyor. Ancak bunu doğrudan kendisi yapmaktan kaçınıyor. Dolayısıyla öyle bir durum yaratmak istiyor ki, bizzat CSTO Ermenistan’a kapıyı gösterecek. Paşinyan’ın dediği gibi: “Ermenistan CSTO’dan ayrılmıyor, ancak CSTO Ermenistan’dan ayrılıyor.”
Rufat Sultan
