‘Yıpranmış’: Dini Siyonizm parçalanıyor mu? – inceleme – İsrail Siyaseti
Yair Ettinger’in orijinal İbranice’den Eylon Levy ve Mitch Ginsberg tarafından çevrilen yeni kitabı için seçilen İngilizce başlık, Ettinger’in temasıyla tam olarak uyuşmuyor. “Yıpranmış”, yıpranmış veya yıpranmış anlamına gelir. Ettinger, Ortodoks Yahudiliği, modern İsrail toplumu içindeki yerini ve mevcut durumunu incelerken, Ortodoks Yahudiliğin bir zamanlar birleşik yüzünü parçalayan bir dizi meseleyi tespit ediyor. Dini Siyonizmancak İsrail toplumundaki bu unsurun yıpranmış veya herhangi bir şekilde geçerliliğini yitirmiş olduğunu kesinlikle düşünmüyor.
Yazar, İsrail toplumunda Ulusal-Dini unsurun yıpranmasını bir süreç, devam eden bir drama olarak görüyor. Belki daha uygun bir başlık “Yıpranma” olurdu.
Ettinger, yalnızca olmasa da esas olarak Dini Siyonizmin siyasi sahnedeki etkisiyle ilgileniyor. Son genel seçim, Kasım 2022’de, genel olarak “İsrail’in şimdiye kadar gördüğü en sağcı hükümet” olarak adlandırılan şeyi doğurdu. İsrail bağlamında, “sağ kanat” terimi yalnızca siyasi değil aynı zamanda dini çağrışımlara da sahiptir ve hükümet içindeki katı Sağ unsurlar doğrudan Dini Siyonist hareketin kalbinden kaynaklanmaktadır. Pek çok kişi mevcut yönetimin İsrail’in siyasi tarihinde benzersiz bir gelişmeyi temsil ettiğine inanıyor.
Dini Siyonizm’e neler oluyor?
Yine de Ettinger, daha önceki bir siyasi olayın da belki aynı öneme sahip olduğunu vurguluyor: İsrail tarihindeki ilk dini başbakanın atanması. Naftali Bennett, 13 Haziran 2021’den 30 Haziran 2022’ye kadar bir yıldan biraz fazla bir süre görevde kaldı. Haredi olmamasına ve laik bir eşle evlenmesine rağmen Bennett, güçlü bir dini-siyasi gelenekten (Ulusal Dini Parti) doğmuştu ve Büyük İsrail gibi sağcı politikaların desteklenen yönleri. Ama aynı zamanda, Arap-İsrail Ra’am Partisi’nin de dahil olduğu geniş tabanlı hükümetinin örneklediği gibi, İsrail’in dini ve siyasi yaşamının mümkün olduğu kadar çok kolunu birleştirmeyi savunuyordu. Dolayısıyla Ettinger, Bennett’in hızlı yükselişini ve siyaset sahnesinden aynı derecede ani ayrılışını, İsrail’de Dini Siyonizmin gelişen hikayesinde önemli bir kilometre taşı olarak görüyor.
Ettinger, Bennett’in başbakan olarak yemin ettiği gün Knesset kürsüsüne çağrıldığında, o öğleden sonra kabul edilemeyecek derecede gürültülü ve kışkırtıcı konuşmalar nedeniyle genel kuruldan atılan ilk üç milletvekilinin şunlar olduğunu belirtiyor: Bezalel Smotrich, Orit Struck ve Itamar Ben-Gvir. Hepsi Bennett’le aynı Dini Siyonist kökenden geliyordu ve üçü de artık hükümet bakanıydı.
Bennett, din işleri bakanı olarak eski bir yoldaş olan Matan Kahana’yı seçti; kendisi kendisini tamamen Tora’ya adamış biri olarak tanımlayan ancak yine de devlet tarafından sağlanan dini hizmetleri değiştirmeye çalışan bir adamdı. Göreve geldikten sonraki beş ay içinde, İsrail’de kaşrut denetimi konusunda zamanın kutsal sayılan haham tekelini kırmıştı. Bu mücadele kazanıldığında dikkatini siyasi masadaki diğer kişilere çevirdi; örneğin din değiştirme, cenaze törenleri, düğünler ve doğumlar üzerindeki Ortodoks haham tekeline, dini konseylere atamalara (burada kadınların atanmasına vurgu yaptı) ve evliliğe yöneldi. kayıt.
Onun öncelikli amacı, geleneksel dini baskının vatandaşların yaşamları üzerindeki etkilerini azaltmaktı.
Ettinger’in Dini Siyonizmin ruhu için yarışan olarak tanımladığı şey, Halacha’yı destekleyen bu iki unsur (Bennett tarafından örneklenen liberal bir akım ve Otzma Yehudit (Ben-Gvir başkanlığında) gibi siyasi hareketler tarafından temsil edilen aşırı sağ unsur) arasındaki ilişkidir. . Bir yanda Halaça’ya bağlılığı 21. yüzyılın dini ve İsrail gerçekleriyle uzlaştırma mücadelesi; diğer yanda ise değişmeyen geleneksel Halacha’ya, geleneklere ve duaya sıkı sıkıya bağlılık ve Tevrat’ın Vaat Edilmiş Topraklar olarak tanımladığı şeyin katı bir yorumu.
Ettinger, önemli sayıda Dini Siyonist kolun bu iki ana akıma aktığını ve Dini Siyonistlerin bir bütün olarak İsrail toplumu içinde büyüyen bir unsur oluşturduğunu açıkça ortaya koyuyor. Başka bir deyişle, giderek artan sayıda İsrailli, İsrail’in ne tür bir toplum olması gerektiğine ilişkin görüşlerinde Yahudiliğin ve dine dayalı Yahudi değerlerinin yer aldığını kabul ediyor. Sorun şu ki, daha liberal unsurlar bu Yahudi unsurların geleneksel olarak uygulanma biçiminde değişiklik görmek istiyor.
Gelecekten emin olmadığından, Dini Siyonizm içindeki iki ana unsur arasındaki mevcut gerilimin onları daha da uzaklaştırmasının mümkün olduğuna inanıyor. Liberal kamp İsrail toplumuna entegre olmaya devam edebilirken, daha gerici kanat izolasyoncu topluluklara çekilebilir. Öte yandan, pek çok Ortodoks Yahudinin bir ayağı yeni dünyada, diğer ayağı antik dünyada yaşamaktan oldukça rahat olduklarını ve kendi hayatlarındaki görünürdeki gerilimi uzlaştırabildiklerini iddia ediyor.
Ettinger okurlarını yanıtlarla değil sorularla baş başa bırakıyor. “Yer sallanıyor” diye yazıyor ve İsrail toplumunun daha kapalı mı yoksa daha açık mı hale geldiğinin cevap bekleyen bir soru olduğunu kabul ediyor. Bu mesele üzerinde durmak, Dini Siyonist hareketi oluşturan çeşitli unsurların İsrail’in ulusal karakterinin geleceği konusundaki tartışmaya – ya da belki de mücadeleye – kendilerini yerleştirecekleri yerdir.
yıpranmış Pek çok İsrailliyi derinden ilgilendiren konuların ciddi ve düşündürücü bir incelemesi ve İsrail toplumunda laik ve dindarlar arasında süregelen gerilimin anlaşılmasına yardımcı olacak değerli bir katkı.
- yıpranmış
- kaydeden Yair Ettinger
- Toby Basın LLC
- 278 sayfa; 36,44$
