Hankendi’den Erivan’a uzanan ‘casusluk hikayesi’ Sarkis kimin adamı?
Ermenilerin Karabağ’dan çekilmesinin ardından Hankendi’de kalan Sarkis Galstyan, 7 ay sonra Ermenistan’a döndükten sonra casusluk suçlamasıyla tutuklandı. Kendisine yöneltilen bu suçlama, Hankendi’de ne yaptığı, Azerbaycan’ın mı yoksa Ermenistan’ın çıkarlarına uygun mu hareket ettiği bir sır olarak kalmaya devam ediyor.
Hankendi’den Erivan’a uzanan “casusluk hikayesi” diyebileceğimiz bu süreçte pek çok gizli nokta var.
Publika.az, Galstyan’ın 29 Mart’ta Ermenistan’a döndüğünü ve 30 Mart’ta Azerbaycan adına casusluk yaptığı iddiasıyla tutuklandığını bildirdi.
Ermeni tarafı, Galstyan’ın Azerbaycan özel servisleri tarafından Hankendi’de “yakalandığına” inanıyor. Ermeni medyasında Galstyan’ın Hankendi’nin komutanı olacağı yönünde asılsız iddialar ortaya atıldı. Galstyan, Birinci Karabağ savaşında Azerbaycan topraklarının işgaline katıldı. Karabağ’daki sözde rejimin “özel hizmetlerinde” çalıştı, Şuşa’daki sözde idari bölge bölgesinin başkan yardımcısıydı. En son sözde rejimin “Milli Eğitim Bakanlığı”nda çalıştığı sırada Galstyan’ın, Ermenilerin Karabağ’ı terk etmesinden sonra neden Hankendi’de kaldığı şüphelerle dolu.
“Hraparak” yayını geçen hafta Galstyan’ın Ermenilerin geri döneceğini umduğunu, bu süre zarfında Bako Saakyan’ın evinde kaldığını ancak “hayallerinin gerçekleşmeyeceğini” anlayınca Ermenistan’a dönmeye karar verdiğini yazmıştı.
Ermenistan’da, başından beri “Azerbaycan Adamı” olarak sunuldu. Ancak, Samvan Shahramyan, Vladimir Grigoran’ın son “liderinin” sözde “danışmanı”, Ermeni hizmetine yapılan bir açıklamada 22 Aralık 2023’te “Radio Liberty”, Galstyan’ı ayrılıkçı rejimin liderinin “temsilcisi” olarak nitelendirdi ve Hankendi’de kaldığını duyurdu. Sorular ortaya çıkıyor:
– Galstyan, ayrılıkçıların “temsilcisi” olarak Hankendi’de kaldıysa bunu nasıl başardı ve genel olarak ne yapıyordu?
– Madem Ermenilerin iddia ettiği gibi “Azerbaycan adamı”ydı, neden Ermenistan’a döndü? Çünkü Galstyan ancak Hankendi’de kalan Ermenilerle temas kurmak konusunda bir şeyler yapabilirdi.
– Ya da iddianamede Ermeni kolluk kuvvetlerinin iddia ettiği gibi Galstyan Bakü’nün “casus”uysa, Azerbaycan tutuklanacağını bildiği halde neden geri dönmesine izin verdi?
Bu sorular Galstyan hakkındaki iddiaların doğruluğunu tartışıyor. Zaten Azerbaycan, Galstyan gibi açık hedefi “casus” olarak kullanacak kadar yeni değil. Bir amaç için kullanıldığını düşünelim. O dönemde Azerbaycan istihbaratı bu şahsın Ermenistan’da tutuklanmasına izin vermezdi. oraya git ya da ayrılıkçıların “temsilcisi” olarak Galstyan, Hankendi’de kalmak imkansız. Buna kalkışılırsa Bakü’de Araik Harutyunyan, Bako Sahakyan, Ruben Vardanyan ve diğer ayrılıkçılarla “hücre arkadaşı” olacak.
Tüm iddialar birbiriyle çelişiyor. Bu açıdan bakıldığında Hankendi’den Erivan’a kadar olan “casusluk hikayesi” daha abartılı görünmektedir.Galstyan’ın diğer Ermenilerle birlikte Hankendi’de sıradan bir sakin olarak kalmış ve Azerbaycan’ın yarattığı eşit koşullardan yararlanmış olması mümkündür. versiyonlara göre Hankendi’de kalış amacı Erivan’a, yani ayrılıkçılara bilgi aktarmaktı ancak Şahramyanyan’ın adamı Vladimir Grigoryan’ın Galstyan’ı “Hankendi’deki temsilci” olarak sunması “ayrılıkçıların neden kendi halkını ifşa ettiği” sorusunu gündeme getiriyor. Veya Galstyan gerçekten “Hankendi’nin temsilcisi” olsaydı, bu ifşadan sonra tutuklanması kaçınılmaz olurdu. “Hankendi’deki temsilci” iddiasının doğru olma ihtimali düşük, ayrılıkçıların Karabağ’da hala nüfuz sahibi olduklarına dair “güç gösterisi” yapmak istedikleri anlaşılıyor.
Galstyan’ı “Azerbaycan casusu” olarak tutuklayan Ermeni yetkililer ise bir “kas gösterisi” sergiliyor:
– Muhalefetin “Azerbaycan’la işbirliği” suçlamasıyla “Bakü casuslarını” tutukladığını gösteriyor;
– Erivan’daki yetkililere sorun çıkaran ayrılıkçıları “casusluk suçlamasıyla” tehdit ediyor: Galstyan’la ilgili soruşturmada Şahramyanyan’ın grubuna da benzer suçlamaların getirilmesi bekleniyor;
Yaşananlar, Galstyan’ın “casusluk” suçlamasıyla tutuklanmasının Ermeni yetkililerin ayrılıkçılara yönelik yeni saldırısının bir parçası olduğu ihtimalini ön plana çıkarıyor.
Asıf Nerimanlı
