“Putinizmi destekliyor.” Özbekistan’da Mirziyaev’i internette eleştiren sosyal medya kullanıcısına 5 yıl hapis cezası verildi
Sosyal ağlarda Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyaev’i Rusya Devlet Başkanı Putin’in Ukrayna’ya karşı savaşını desteklemekle suçlayan paylaşımlarda bulunan 38 yaşındaki internet kullanıcısı, 5 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Geçen yıl 19 Ekim’de Semerkant Bölgesi Kattakurgan Bölge Ceza Mahkemesi, Bunyodzhon Boboniyozov’u Özbekistan Ceza Kanunu’nun 3. Kısmının (“Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına alenen hakaret veya iftira”) 158. maddesi uyarınca suçlu buldu.
Boboniyozov ayrıca Özbekistan Ceza Kanunu’nun 159. maddesi uyarınca Özbekistan Cumhuriyeti’nin anayasal düzenini ihlal etmekle de suçlandı.
Mahkeme kararına göre Boboniyozov, Facebook’ta “Bobonyoz Akhmad” adıyla paylaşımlar yaptı. Bu gönderilerden bazıları mahkeme belgelerinde yer alıyor.
Örneğin 29 Ekim 2022’de yazdığı yorumda Özbekistan Devlet Başkanı Shavkat Mirziyaev’i “Putin’e satış yapmakla” suçluyor.
13 Ocak 2023 tarihli paylaşımında Şavkat Mirziyaev’i Rusya Devlet Başkanı Putin’in Ukrayna’ya karşı savaşını desteklemekle suçluyor.
Özbekistan Adalet Bakanlığına bağlı Adli Tıp Muayene Merkezi, bu paylaşımın “cumhurbaşkanına hakaret ve itibarsızlaştırmaya ilişkin eylemler içerdiği” sonucuna vardı.
Mahkeme kararına göre Semerkant bölgesinin Pakhtachi ilçesinde doğan iki çocuk babası Bunyodjon Boboniyozov, uzun yıllar Ufa’da yaşadı.
Rusya’dayken 2007 yılında şiddet ve hırsızlık suçundan üç yıl hapis yattı.
Mahkeme belgelerinde ayrıca Bunyodjon Boboniyozov’un Özbekistan’da yasaklanan muhalefet partisi “Erk”in aktif bir üyesi olduğu ve Özbekistan Ceza Kanunu’nun 159. maddesi uyarınca arandığı belirtiliyor.
Boboniyozov Nisan 2023’te tutuklandı. Ancak mahkeme belgelerinde aranan Boboniyozov’un Rusya’dan Özbekistan’a ne zaman ve nasıl geldiği belirtilmiyor.
Karara göre suçunu kabul eden şahıs, “çocuklarının olduğunu söyleyerek mahkemeden cezanın hafifletilmesini istedi.”
Ancak Semerkand Bölge Ceza Mahkemesi avukat Boboniyozov’un talebini yerine getirmedi.
Özodlik, geçen yıl en az dört Özbekistan vatandaşının Ceza Kanunu’nun aynı maddesi uyarınca sosyal ağlarda yaptıkları yayınlar nedeniyle hapis cezasına çarptırıldığını tespit etti.
Medya uzmanlarına göre hükümetlerin, düşünce ve ifade özgürlüğünü cezalandırmak için medya yasalarında yer alan sözde “Hakaret Yasaları”nı kullandığı birçok durum var.
Uluslararası kuruluşlar bir ülkede basın özgürlüğünün durumunu incelerken, hakaret yasalarının türü ve sayısı üzerinde yoğunlaşıyor.
Uluslararası Basın Enstitüsü, Özbekistan mevzuatındaki bazı maddeleri basın özgürlüğüne yönelik bir tehdit olarak değerlendirdi.
Bunlar, iftira ve hakaret sorumluluğunu öngören Ceza Kanununun 139-140. maddeleri ve devlet sembollerine saygısızlık sorumluluğunu öngören 215. maddeleridir. Bunlar arasında ulusal, ırksal, etnik veya dini nefreti kışkırtmanın sorumluluğunu öngören 156. madde de yer alıyor.
Ceza Kanununun 158. Maddesinin 3. Bölümüne göre, cumhurbaşkanına alenen hakaret veya iftira ile basını veya diğer medyayı, telekomünikasyon ağlarını veya küresel bilgi ağı İnterneti kullanarak ona hakaret veya iftira – ıslah çalışmasıyla cezalandırılır. Üç yıla kadar hürriyet veya hürriyetin iki yıldan beş yıla kadar sınırlandırılması veya beş yıla kadar hapis cezası.
