Milletvekili adayları neden adaylıktan çekiliyor?
Hafız Hasanov: “Yaşananların baskılar sonucu olduğunu düşünüyorum”
1 Eylül’de yapılacak olağanüstü parlamento seçimlerine katılan çok sayıda kişi adaylıktan çekilmeye başladı. Bu adımlardan sonuncusu “Anayasa” Araştırma Vakfı Başkanı Alimammad Nuriyev tarafından atıldı.
O zamana kadar Demokrat ve Birlik partilerinin başkanları Serdar Celaloğlu, Tahir Kerimli ve uzun süre Milli Meclis üyesi olan Vahid Ahmadov seçimlere katılmayacaklarını açıklamışlardı. Ayrıca Müsavat, Umid ve Yurttaş Dayanışma partilerinin genel başkanları seçime katılacaklarını açıklasa da maratona kısa süre kala tam tersi bir tutum sergilediler.
Milli Meclis’in ikinci dönem milletvekili Alimammad Nuriyev, Yardımlı-Masallı 75. seçim bölgesinden milletvekili adaylığını sundu ancak geri çekti ve net bir gerekçe göstermedi. Alimammad Nuriyev bunu Facebook sayfasında şöyle yazdı:
“Mevcut durumda elimizden geleni yaptık ve adaylığımı ortaya koyarak Yardımlı ve Masallı’nın sıkıntılarını gündeme getirdim. Bölgeyi akılda tutmanın önemini anlattık. Yerel halkın sorunlarını defalarca anlattık ve onları dinlemeyi başardık.”
Daha sonra doğalgaz arzı sorunu, ormansızlaşma ve diğer toplumsal sorunlara dikkat çektiğini kaydetti:
“Yaklaşık hesaplamalar, 100’den fazla ailenin yaşadığı köyde kışlık olarak 1.000’den fazla ağacın kesildiğini gösteriyor. Genel resmi zaten analiz ediyorsunuz. Yardımlı’da Bilim ve Eğitim Bakanlığı ile Haydar Aliyev Vakfı’nın himayesinde okullar inşa edilmiş olmasına rağmen eğitim yetersiz. Çoğu hazırlık için Lenkeran’a gidiyor. Tarım ve turizm potansiyelinin etkin kullanımı oldukça düşüktür. Masallı’nın sorunlarına da dikkat çektik. Küçük işletmelerin desteklenmesi, istihdam, krediye erişim, tarımsal kalkınma, uyuşturucuyla mücadele konularını gündeme getirdik. Masallı’nın Arkivan gibi büyük yerleşim yerindeki 5 okuldan 3’ünün aslında yıkılması gerekiyor. Büyük onarımlar bile pek yardımcı olmayacaktır. Bu aşamada en büyük kazanımımız bu konulara dikkat etmemiz oldu. En azından bu fırsatı değerlendirip bir yankı yaratmaya değerdi.”
“Hukuk ve Kalkınma Merkezi” Kamu Birliği Başkanı Hafız Hasanov ise durumu normal karşılamadı. Hafız Hasanov, Meydan TV’ye, adaylığını öne süren ve sonra geri çekilenlerin bunu tam olarak açıklaması gerektiğini söyledi:
“Mesela Serdar Celaloğlu ve Tahir Kerimli’nin görüşlerini geçerli bir argüman olarak görmüyorum. Parti başkanlarının koordinesiz bir şekilde aday çıkardıkları, daha sonra baskı altında geri çekildikleri görülüyor. Yaşananların baskılar sonucu olduğunu düşünüyorum. Veya Yardımlı-Masallı 75. seçim bölgesinin en iyi adayı Alimemmed Nuriyev’di, rakibi Musa Gasimov. Adam 10 yılı aşkın süredir milletvekili, ne yaptığını biz de seçmen de görüyoruz. Bir bilim adamı olmasına rağmen suskunluğuyla anıldı. Ancak Nuriyev onun yerine avukat olarak faydalı olabilirdi ve çevreyi iyi tanıdığı ve sorunlarına aşina olduğu için seçilme şansı yakaladı. Alimammad Nuriyev’in argümanlarını bilmesem de onun üzerinde de baskı olduğunu düşünüyorum.”
Hafız Hasanov’a göre son dönemde yaşananlar, seçimlerin halkın iradesine göre gitmediğinin göstergesi:
“Yönetilen bir süreç olduğu için önceki seçimlerden hiçbir farkı yok. Ancak adaylığınızı öne sürmek ve ardından geri çekilmek yeni bir nüans. Yani eğer bir anlaşma yoksa bunu hiç öne sürmemeliydiniz.”
III. Cumhuriyet Platformu üyesi Araz Aliyev ise mevcut duruma daha geniş bir perspektiften bakılmasından yana.
Ona göre yetkililer sadece eski milletvekilleriyle ilgilenmiyor, aday olmak isteyen bağımsızlar da var ve bunların seçim hareketliliği yaratacağı hissediliyor, yani onlar için de sorun yaratıyor:
““İnsanların imza kağıtlarını teslim ettiklerini ve yeterli olmadıklarını anladıklarını ve bunu imza kampanyasının bitiminden birkaç gün önce yaptıklarını, böylece tekrar denemek zorunda kalmadıklarını hayal edin.”
Araz Aliyev, kapalı ve şeffaf olmayan sistemde ne gibi planların olduğunu söylemenin zor olduğunu söylüyor:
“Ön bilgiler, hükümetin hiçbir sorunu olmayan kişilerin milletvekili olmasını istediğini gösteriyor. Çünkü hem Tahir Kerimli hem de Vahid Ahmadov meclisteki skandalla anıldı. Görünen o ki yetkililer bir sonraki parlamentoda bu tür skandalların yaşanmasını istemiyor. YAP listesinde partinin yaşlı üyelerini gördüğünüzde hükümetin onları ahlaki bir görev olarak aday gösterdiği ve bu kişilere daha çok güvendiği ortaya çıkıyor. Muhalefet camiasında bunu anlayan çok sayıda kişi seçimlere katılmadı.
Meclis seçime gidiyor
21 Haziran 2024’te Azerbaycan Parlamentosu, Milli Meclis’in feshedilmesi ve Milli Meclis’e erken seçim yapılması konusunda Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e başvurdu.
28 Haziran’da İlham Aliyev, Milli Meclisin feshedilmesine ve 1 Eylül’de erken seçim yapılmasına ilişkin kararnameyi imzaladı.
31 Temmuz’da MSK Başkanı Mazahir Panahov, milletvekili görevine aday olanlardan 1.200’den fazlasının imza kağıdı aldığını, yaklaşık 660 kişinin de imza kağıdını iade ettiğini söyledi: “Şu ana kadar kayıtlı aday sayısı 390 kişiye ulaştı.
FHKC, 1 Eylül seçimlerine boykot ederken, Yeni Azerbaycan, Müsavat, Demokrat, Klasik Halk Cephesi, Umid, REAL ve diğer partiler katılacaklarını açıkladı. Ayrıca ADP Genel Başkanı Serdar Celaloğlu, Müsavat Partisi Genel Başkanı İsa Gambar, VHP Genel Başkanı Sabir Rüstemhanlı, Birlik Partisi Genel Başkanı Tahir Kerimli, Adalet Partisi Genel Başkanı İlyas İsmayilov, Umid Partisi Genel Başkanı İkbal Ağazade ve AMİP Lideri Etibar Memmedov da seçimlere katılmayacaklarını açıkladı.
