Bilim insanları yıldızları oluşturan ağır elementlerin sırrını ortaya çıkardı
Bilim insanları yıldızları oluşturan ağır elementlerin sırrını ortaya çıkardı.
“Haber Azerbaycan”, Argon Ulusal Laboratuvarı araştırma sonuçlarının “Astronomy & Astrophysics” dergisinde yayınlandığını bildirdi.
Araştırmacılar, yıldızların içinde ağır elementlerin nasıl oluştuğunu açıklayabilecek nükleer reaksiyonları incelediler ve koşulları ölçtüler. Yıldızların ağırlıklı olarak hidrojen ve helyum hafif elementlerinden oluştuğu belirtiliyor. Ancak çekirdeklerinin derinliklerinde, hidrojen ve helyum çekirdeklerinin füzyonunun ağır elementlerin oluşumuna yol açtığı nükleosentez adı verilen bir işlemi de gerçekleştirirler.
Yıldızların nükleosentezi bilim adamları için bir sır olarak kalmaya devam ediyor, çünkü hangi özel koşulların ve mekanizmaların yıldızların içinde çeşitli ağır metallerin üretimine yol açtığı hala belirsiz. Bu sürecin önemli bir kısmının, nötronların mevcut çekirdeklere eklendiği nötron yakalama olduğu ortaya çıktı. Bu çekirdekler daha sonra ağır elementlere dönüşür.
Üç tür nötron yakalama süreci vardır: s-süreci (yavaş nötron yakalama), r-süreci (hızlı nötron yakalama) ve i-süreci (ara nötron yakalama). Bir yıldızın yaşam döngüsünün farklı aşamalarında ağır elementlerin oluşumunu açıklıyorlar.
Örneğin, ilk ikisi sırasıyla kırmızı devlerde (yaşamlarının sonuna yaklaşan dev yıldızlar) ve süpernovalarda (patlayan yıldızlar) meydana gelir. Bununla birlikte, i-süreci, büyüyen beyaz cücelerde (nükleer yakıtı olmayan ölü bir yıldızın çekirdeği) lantan ve baryum gibi özel ağır elementlerin üretimini açıklamak için özellikle yararlıdır.
Bu nedenle, i-süreci büyük önem taşımaktadır çünkü r-süreci için gereken aşırı koşulların veya s-sürecinin düşük nötron yoğunluğu karakteristiğinin aksine, orta nötron yoğunluklu ortamlarda meydana gelmektedir.
Çalışmanın yazarları ayrıca i-sürecinde lantan üretimini etkileyen nükleer reaksiyonu da ölçtüler. Yeni sınırlarla bilim adamlarının i-süreci için gereken nötron yoğunluğunu doğrulayabileceklerini iddia ediyorlar. Ayrıca hızlı büyüyen beyaz cücelerin i-süreci için uygun konakçılar olduğunu da doğrulayabilirler.
Araştırmanın yazarlarına göre lantan, i-sürecinin anlaşılmasında önemli bir rol oynuyor çünkü baryum ve öropiyum gibi elementlerle birlikte yıldızlardaki bolluğu, bilim adamlarının i-sürecinin meydana geldiği koşullar hakkında çıkarımlarda bulunmasına yardımcı oluyor:
“Bu, i-process imzasını taşıyan yıldızların kesin astrofiziksel konumunu belirlemeye yönelik önemli bir adımdır.”
Aydın
